Κείμενα δημοσιευμένα στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

 

  Οι τριάντα έξι όψεις τού Χοκουσάι
  Tεύχος 28, Ιανουάριος 2008

 

   Φόρος τιµής στη φύση και στο ιερό όρος Φούτζι, το ανεπανάληπτο έργο τού ιάπωνα καλλιτέχνη κυκλοφορεί στα ελληνικά (εκδ. Άγρα).

   Στο τεύχος 3 της ΓΑΛΕΡΑΣ (Δεκέµβριος 2005), κάτω από τον τίτλο «Οι τρελοί του σχεδίου. Ένα ταξίδι στην Ιαπωνία» και µε θέµα την τελευταία περιοδεύουσα έκθεση ιαπωνικών αφισών, είχαµε αναφερθεί στον µεγάλο Χοκουσάι (1760-1849). «Σχεδίαζε σαν µανιακός», γράφαµε, «µε αδρές γραµµές και χέρι σίγουρο, µορφές σχεδόν γελοιογραφικές. Ανθρωπόµορφα ζώα και ανθρώπους ζωόµορφους. Λογικό! Αφού το σχέδιο είναι οµόρριζο του “σχεδόν”, τού “κάπως έτσι”, τού “πάνω κάτω”».
   »Το Χοκουσάι είναι το ψευδώνυµο που τον σφράγισε. Έχει υπογράψει και ως Σιουρνό, Σώρι, Τοκιµάσα, Σεσσίν, Ταΐρο, Μανροτζίν, Κατσοτσικάουο, Λίτσου, Ταµέιος, Ταµεκατσού. Από όλα αυτά προτιµούσε το Γκουακίγο που θα πει ο τρελός τού Σχεδίου. Το πραγµατικό του όνοµα (του ληξιαρχείου δηλαδή) ήταν το Τοκιτάρο Κατσουτσίκα».
   Τις ηµέρες αυτές η ΑΓΡΑ κυκλοφόρησε στα ελληνικά το µοναδικό και ανεπανάληπτο έργο τού Χοκουσάι «Οι τριανταέξι όψεις τού όρους Φούτζι». Έχει προηγηθεί η οµώνυµη έκδοση στα γαλλικά, που υπογράφουν ο οίκος Seuil και η Εθνική Βιβλιοθήκη τής Γαλλίας.
Στα κείµενα που συνοδεύουν τις Αθάνατες εικόνες τού Δασκάλου διαβάζουµε: «Το ιερό βουνό (το Φούτζι), που δοξάστηκε από τα πανάρχαια χρόνια, λατρεύτηκε ως θεότητα της φωτιάς και θεωρήθηκε ότι φυλάει το µυστικό τής Αθανασίας, φιλοξενούσε βουδιστικούς ναούς και κυρίως σιντοϊστικά ιερά που ήταν αφιερωµένα σε αυτό».
   «Ο Χοκουσάι δηµιουργεί εκ νέου το ukiyo-e (τις «εικόνες τού ρευστού κόσµου») χρησιµοποιώντας τα φυσικά τοπία που ώς τότε παραµερίζονταν στο πίσω πλάνο των έργων. Αποδίδοντας µεγάλη προσοχή στην απεικόνιση της τάξης και της αταξίας, της σταθερότητας και του εφήµερου, ο Χοκουσάι αποτίει φόρο τιµής στη φύση παρουσιάζοντας κάτω από διαφορετικούς φωτισµούς το όρος Φούτζι».
   «Τα χαρακτικά τοπίων, το νέο αυτό είδος, αποκτούν αµέσως ένθερµους οπαδούς στην Ιαπωνία». «Ο Edmond de Goncourt επισηµαίνει το 1896 την ολοφάνερη επιρροή που άσκησε αυτή η σειρά (οι τριάντα έξι όψεις του Φούτζι) στους ιµπρεσιονιστές της εποχής του». Αλλά και στους σχεδιαστές κόµικς, από τον Winsor Mc Cay µέχρι τον Art Spiegelman, δεν κουραζόµαστε να επαναλαµβάνουµε εµείς.

   του Διονύση Σουρλή