Κείμενα δημοσιευμένα στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

  Δοκιμή του μηδενός
  Enditorial τεύχους #0, Ιούνιος 2005

   Οι συνετοί επαγγελματίες τις δοκιμές τους τις λένε προπονήσεις, ασκήσεις, πρόβες, πειράματα, προπλάσματα, μακέτες, πατρόν, δείγματα, σκαριφήματα, μοντέλα, και εννοούν δράσεις και αντικείμενα με αξία. Στη δική μας δουλειά, επειδή προφανώς τη θεωρούμε τιποτένια, το πρότυπο ονομάζεται «τεύχος 0».
   Στο φιλμ «Η πτήση του Φοίνικος» ένα αεροπλάνο προσγειώνεται αναγκαστικά στην έρημο. Οι επιζήσαντες εναποθέτουν τις ελπίδες τους στον ήρωα, που ενσαρκώνει ο Χάρντι Κρούγκερ. Τους πείθει ότι θα ανακατασκευάσει το σκάφος από τα συντρίμμια του. Επειδή τότε δεν υπήρχε Αλ Κάιντα και Μπιν Λάντεν, απέδωσαν την πτώση σε βλάβη και στρώθηκαν στη δουλειά. Αλλά τους πιάνει νευρική κρίση όταν μαθαίνουν ότι ο επίδοξος σωτήρας είχε κατασκευάσει μέχρι τότε μοντέλα αεροπλάνων και μόνο. Εντούτοις, ο «Φοίνικας» απογειώθηκε, χαρίζοντας ζωή στους επιβάτες του και στους θεατές πίστη στην αξία μοντέλων και προτύπων.
   Παρακάμπτοντας τη Ναόμι και την Κρόφορντ, που μπερδεύονται ανάμεσα στο μολύβι και το χαρτί, θυμίζουμε ότι αερομοντέλα, σωστά κομψοτεχνήματα, συνηθίζετια να κοσμούν τις προθήκες των ταξιδιωτικών γραφείων. Οι εταιρείες θα έλεγαν όλη την αλήθεια, αν δίπλα στις μακέτες των αεροσκαφών τοποθετούσαν ομοιώματα των μπάτσων που ξεφτιλίζουν τους πολίτες κατά την επιβίβαση.
Η επίδειξη προπλασμάτων είναι παράδοση. Οι αστοί της Βαλτικής θαύμαζαν στ απρακτορεία της «Χάνσα» (της πρώτης, ίσως, πολυεθνικής ναυτιλιακής) τα ιστιοφόρα σε σμίκρυνση, πριν σαλπάρουν με τα πραγματικά. Και πλήρωναν το εισιτήριό τους προκαταβολικά. Επειδή παράδοση είναι επίσης οι εφοπλιστές που αμφιβάλλουν αν το καμάρι τους φτάσει στον προορισμό του, απαιτούν από τους επιβάτες να καταβάλουν το ναύλο όσο είναι ζωντανοί. Την αξιοπιστία της ναυτιλιακής εταιρείας, έργο βαρύτατο, αναλαμβάνει να διασώσει ένα άθυρμα, ένα μπαίγνιο, το μοντέλο.
   Δεν θα συνέβαινε το ίδιο με τις γαλέρες της Ρώμης ή των Λουδοβίκων. Η αυτοκρατορική δύναμη πείθει με λουτρά αίματος και όχι με ξόανα. Ο Φουκώ γράφει πως η τρέλα ανακαλύφθηκε για να επανδρώνει τα κάτεργα. Όποιος παρέκλινε κοινωνικά τραβούσε κουπί μέχρι θανάτου. Τα «Ντελίνια», τα τρελά κουρσάρικα της Μπαρμπαριάς, ήταν αυτά που ρεζίλεψαν τη γαλέρα. Και ένας «θαλασσοπόρος» που δεν έβρεξε ποτέ του κώλο. Ο Ερρίκος με τα ιστία της καραβέλας.
   Επιστρέφοντας στα πρότυπα, θυμίζουμε πως ο Μαλανδράκης μας πληροφορεί ότι «γαλέρα» σε μια εγγλέζικη αργκό του σιναφιού μας σημαίνει «τυπογραφικό δοκίμιο». Δεν είναι παράδοξο. Έναν καιρό, τα κινηματογραφικά συνεργεία δίνοντας ηδονικό βάρος στη λέξη , «δοκιμαστικό» έλεγαν το γαμήσι.
Σαν αντίλογος στη σημασία των δοκιμών και της προσομοίωσης στέκει ένα επεισόδιο που αφηγείται ο Ταρκόφσκι στον «Ρουμπλιώφ». Μια τεράστια καμπάνα κατασκευάζεται από ένα τζόβενο, ένα τσογλάνι που δεν είχε κατασκευάσει ποτέ του καμπάνες.
   Δεν ξέρω σε ποια περίπτωση ανήκουμε. Στο λόγο ή τον αντίλογο του enditorial.