Κείμενα δημοσιευμένα στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

  Τα πολεμικά σκίτσα
  Enditorial τεύχους #6, Μάρτιος 2006

   Η Δανία είναι µια δυτική χριστιανική χώρα σύµµαχος των Αµερικανών. Στο Ιράκ διατηρεί ένα στρατιωτικό σώµα 500 ανδρών. Τα γελοιογραφικά σκίτσα εναντίον του Μωάµεθ έγιναν µέσα σε συνθήκες πολέµου. Η υποδοχή που αντιµετώπισαν ήταν υπερβολική, παράφορη, αλλά την προκάλεσαν.
   Στις πολεµικές συγκρούσεις συνηθίζεται η γελοιοποίηση του αντιπάλου. Ακόµα και στις πιο συνηθισµένες διαµάχες µεταξύ δύο ατόµων. Το υβρεολόγιο στοχεύει και αυτό στη µείωση του εχθρού, αλλά η κοροϊδία είναι πιο αποτελεσµατική. Ανεβάζει και το ηθικό των «ηµετέρων δυνάµεων». Θυµίζω τις γελοιογραφίες, τα σατιρικά τραγούδια εναντίον του Ντούτσε. Ακόµα και σήµερα µοιάζουν χαριτωµένα. Η αλαζονεία του Μουσολίνι, η φανφάρα, ο κοµπασµός του, προσφερόταν για ψιλό γαζί.    Αλλά δεν είναι πάντα ο αδύναµος, αυτός που χλευάζει.
   Ο Τσάπλιν έλεγε ότι αν µια χαριτωµένη κοπελίτσα τρώει το παγωτό της στο πάνω µπαλκόνι και πέσει το παγωτό στο κορσάζ µιας χοντρής πλούσιας κυρίας στο κάτω µπαλκόνι, αυτό είναι αστείο. Εάν όµως η χοντρή κυρία τρώει παγωτό στο πάνω µπαλκόνι και αυτό πέσει στην κοπελίτσα του κάτω µπαλκονιού, αυτό είναι θλιβερό. Οι Δανοί έκαναν ακριβώς αυτό. Διασύροντας τα ιερά και όσια του Ισλάµ για πολεµικούς λόγους, κορόιδεψαν τον αραβικό κόσµο που βρίσκεται στο καναβάτσο. Και αυτό το βρίσκουµε αντιπαθητικό.
   Η τέχνη του αστείου είναι αντιµιλιταριστική και αντιπολεµική και όχι εναντίον του αντιπάλου. Λέει: «σταµατήστε τον πόλεµο» και όχι «νίκησε τον εχθρό». Γιατί να µη θυµηθούµε και τώρα τον Αριστοφάνη;
   Ποτέ δεν σατίρισε τους Σπαρτιάτες. Ο χλευασµός του επικεντρώνεται στους δικούς του. Στον Κλέωνα και στον Λάµαχο. Στην «Ειρήνη» µάλιστα, οι Λάκωνες, αγωνίζονται µαζί µε τους Αθηναίους για να ξαναφέρουν την οµόνοια στους Έλληνες.
   Ο Θερβάντες πολέµησε στη Ναυµαχία της Ναυπάκτου. Έχασε το χέρι του. Πιάστηκε από τους Αλγερινούς σκλάβος και κλείστηκε στα µπουντρούµια της Μπαρµπαριάς περνώντας µύρια βάσανα για µια πενταετία, αν θυµάµαι καλά. Αλλά ο Δον Κιχώτης του, αυτός ο ονειροπαρµένος γεροξεκούτης, ο ιππότης της ελεεινής µορφής όπως τον λέει, δεν είναι ένα αλγερίνικο κνώδαλο, ένας µουσουλµάνος καραβανάς, είναι Ισπανός. Ισπανός ευπατρίδης, καλός χριστιανός και πιστός στο βασιλιά.
   Ο «καλός στρατιώτης Σβέϊκ» του Χάσεκ, µάλλον το πιο αστείο αφήγηµα του 20ου αιώνα, ποτέ δεν κορόϊδεψε τους εχθρούς, τους Ρώσους, τους Άγγλους, τους Γάλλους. Τους αυστριακούς µιλιταριστές λοιδωρεί σαρκαστικά, ανελέητα και τους στρατιωτικούς παπάδες.
   Οι υποθέσεις Outlook και Χάντερερ δεν είναι ίδιες µε το ζήτηµα των δανέζικων σκίτσων. Οι δύο πρώτες είναι διαφορές αντιλήψεων µεταξύ χριστιανών σε συνθήκες ειρήνης. Βέβαια, τους Μελανοχίτωνες του Χριστόδουλου τους βόλεψε η καταγωγή των «δραστών». Πάλι ξενοφοβία, πάλι ρατσισµός.
   Δεν έχουµε πόλεµο πολιτισµών. Αυτή η αόριστη φόρµουλα συσκοτίζει την πραγµατικότητα. Έχουµε ένα ληστρικό κατακτητικό πόλεµο εναντίον των Μουσουλµάνων που υπερασπίζονται τα ιερά και όσιά τους, µε τρόπο δυστυχώς αιµατηρό και παράλογο. Δεν θα τροφοδοτήσουµε την οργή τους δηµοσιεύοντας τα σκίτσα. Στο κάτω – κάτω, δεν τα βρίσκουµε αστεία.

   Γιάννης Καλαϊτζής