Κείμενα δημοσιευμένα στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

  Αλληλοεπικάλυψη Εικόνων
  Enditorial τεύχους #13, Οκτώβριος 2006

   Όταν κάποτε ρωτήθηκε ο Μπέρυ «The Τruth», ο άσος από το Χάρλεµ, τι είναι το µπάσκετ, απάντησε: «αλληλοεπικάλυψη εικόνων».
   Με αυτήν την ίδια ποιητική φράση µπορούµε να προσδιορίσουµε, επίσης, τον κινηµατογράφο και τα κόµικς. Κρύβεται κάτι κοινό στο παρκέ, στην οθόνη, στα µπαλόνια; Κρύβεται το ντεκουπάζ, το στόριµπορντ, αν προτιµάτε. Ένα ντεκουπάζ –τις µεταβάσεις από φάση σε φάση- σχεδιάζει ο κόουτς πριν τον αγώνα και ο σκηνοθέτης πριν το γύρισµα.
   Το νέο που έφεραν τα κόµικς και οι δηµιουργοί του είναι που µετέβαλαν µια µέθοδο σηµειώσεων σε αυτόνοµη τέχνη.
   Κόµικς είναι το ολοκληρωµένο ντεκουπάζ. Ο µπακάλης ή ο αποθηκάριος, σηµείο-σηµείο, ανακάλυψε την γραφή και ο Αρχίλοχος την έκανε ποίηση.
Τα κόµικς είναι τέχνη αφηγηµατική. Η συνάντησή τους µε το κοινό εξελίσσεται και ολοκληρώνεται µέσα στον χρόνο. Ο αναγνώστης επιλέγει την διάρκεια και ο δηµιουργός την τροχιά.
Τα κόµικς έχουν αρχή, µέση και τέλος όπως ένα µουσικό κοµµάτι, ένα διήγηµα ή ένα θεατρικό µονόπρακτο.
   Για την απόλαυσή τους θα αρκούσε, ίσως, η δηµοσίευση σε ένα ηµερήσιο ή µηνιαίο έντυπο ή η κυκλοφορία τους σε αυτόνοµο τόµο. Αλλά τα κόµικς έχουν και εικαστική αξία.
Για την εκτίµηση της πολυτιµότητας ή της ευτέλειάς της, απαιτείται η έκθεση των δηµιουργηµάτων του είδους.
   Με τις εκθέσεις επιδιώκουµε να προβληθεί η ικανότητα των δηµιουργών στο σχέδιο και στο χρώµα, η δύναµή τους στη σύνθεση των εικόνων για να εκτιµηθεί το γελοιογραφικό τους ταπεραµέντο, η περιγραφική τους επάρκεια ή η αφαιρετική τους διάθεση, η γνώση και η χρήση των υλικών. Αρετές που δεν εµφανίζουν την ολότητά τους σε κάθε εικόνα χωριστά (αυτή είναι δουλειά των ζωγράφων) αλλά αφήνουν εκκρεµότητες, ανοικτές επιταγές -που εξοφλούνται ίσως στις επόµενες εικόνες- κενά και ελλείµµατα κατά συρροή ή εκ µεταφοράς, αν αγαπάτε, επιθυµίες που η εκπλήρωσή τους συµπίπτει µε το τέλος του εικονογραφήµατος.
   Τα κόµικς είναι τέχνη λαϊκή. Στην πλειοψηφία τους διαθέτουν σταθερούς µονοµανείς χαρακτήρες, οι δηµιουργοί τους ακροβατούν χορεύοντας πάνω στο ίδιο µοτίβο, οι αναγνώστες απολαµβάνουν τη φαιδρότητα που σκορπίζουν οι µυκτηρισµοί των χαµηλών τόνων, των διαβρωτικών υπαινιγµών ή την αχαλίνωτη ιλαρότητα της ανατροπής και της βεβήλωσης.
   Τα κόµικς είναι µια τέχνη λαϊκή, όπως το θέατρο σκιών και η κοµέντια ντελ άρτε. Της ταιριάζει το µεγάλο κοινό, το πολύχρωµο και αδέσποτο.
   Στους επαγγελµατίες του είδους αρέσει ο θόρυβος (µετά από µέρες και µήνες δηµιουργικής αποµόνωσης), αρέσει το στριµωξίδι, τα γελάκια, τα καµώµατα, τα σκέρτσα, η εύθυµη διάθεση, η καζούρα, το κέφι, το ξεφάντωµα. Ασκούµε µια τέχνη σιωπηλή και αποζητούµε τη µουσική των συναυλιών, το θαύµα των παραστάσεων, την σκοτεινή αίθουσα, τα µπιζ, τα χειροκροτήµατα, τα τρικ, τα εφέ, αποφεύγοντας τις ευκολίες όπως και τους βαρύθυµους κατσούφηδες. Προσδοκούµε την ελαφράδα, τα φτερουγίσµατα του µυαλού, πατώντας στη γη.
   Ευχόµαστε καλή επιτυχία στο Φεστιβάλ της Βαβέλ που θα γίνει. Ευχόµαστε καλή επιτυχία στο Φεστιβάλ της «Προβλήτας» που έγινε. Καλή επιτυχία στο Φεστιβάλ του άλλου και του αλλού.

   Γιάννης Καλαϊτζής