Κείμενα δημοσιευμένα στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ
Ιζνογκούντ εναντίον κ. Τσανς Enditorial τεύχους #26, Νοέμβριος 2007
Η επικοινωνιακή πολιτική, τείνοντας προς την τελειότητά της, θυµίζει τη θεία επαγγελία επειδή αµφότερες προπαγανδίζουν το απόλυτο µηδέν. Και ενώ το ανυπόστατο του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύµατος αφήνει ελεύθερη τη δηµιουργική φαντασία των εκκλησιαστών, αντιθέτως η στοιχειώδης πολιτική υπόσταση των υποψηφίων ηγεµόνων απειλεί την αξία των επικοινωνιακών προγραµµάτων µε πλήρη αχρηστία. Η προπαγάνδα έχει τη δύναµη να δηµιουργήσει το διαφηµιζόµενο προϊόν εκ του µηδενός, αλλά δεν µπορεί να το διαµορφώσει απεριόριστα εφόσον το παραλάβει προκατασκευασµένο, αυτοδηµιούργητο. Η ικανή αποτελεσµατική και άρα απαιτητική επικοινωνιακή πολιτική προτιµά τα άβουλα, άοσµα πολιτικά όντα. Τα πράγµατα περιπλέκονται όταν ο υποψήφιος απόλυτος άρχων, είναι ο κακός, ποταπός, αχρείος βεζίρης Ιζνογκούντ, που από επεισόδιο σε επεισόδιο δεν αλλάζει ούτε κατά ένα ιώτα, ούτε µια κεραία. Και δεν είναι ήρωας, είναι τύπος σταθερός και αµετάβλητος. Δεν έχει γκαρνταρόµπα, λεξιλόγιο, ακροατήριο, πρες ρουµ και µπρίφινγκ. Μια φορά απευθύνεται στο λαό και είναι η µέρα των τρελών. Ποιος τον έκανε βεζίρη; Άγνωστο. Ποιος τον απειλεί; Κανένας. Είναι αδύνατον να αντικατασταθεί και αδύνατον να αντικαταστήσει κάτι. Δεν πρωταγωνιστεί σε περιπέτειες αλλά σε επεισόδια. Περιπέτεια, σύµφωνα µε «ταις συνταγαίς Ελληνοσύρων µάγων», σηµαίνει µετάβαση από την άγνοια στη γνώση. Και ο Ιζνογκούντ δεν διδάσκεται, δεν µεταβάλλεται, δεν βελτιώνεται, δεν επικοινωνεί! Στους αντίποδες του Ιζνογκούντ, εκεί που θα περίµενε κανείς να συναντήσει τον Μακιαβέλι, τον Ταλλεϋράνδο ή τον Κίσσινγκερ, ποζάρει µε ένα τηλεκοντρόλ στο χεράκι µια προσωπικότητα της πολιτικής επικοινωνίας, ο κ. Τσανς, ο ήρωας του Γέρζι Κοζίνσκι, ο χαζούλης κηπουρός που ενσάρκωσε ο Μέγας Πήτερ Σέλλερς. Ο κόσµος του Τσανς περιορίζεται στα λαχανικά και την τηλεόραση. Όταν ξαφνικά βρίσκεται στους πέντε δρόµους, µπλέκει κατά σύµπτωση µε µεγιστάνες του πλούτου και της εξουσίας. Κάτω από το βλέµµα άφατης λατρείας της Ηγέριάς του (Σίρλεϋ Μακ Λέιν) αναµασά τηλεοπτικές ανοησίες που µεταλαµβάνονται µε κατάνυξη Θείας Κοινωνίας. Ξεστοµίζει τετριµµένες κοινοτοπίες που θεωρούνται γνήσια αποστάγµατα σοφίας, απλά και σαφή, ώριµα για άµεση εφαρµογή στη διακυβέρνηση της χώρας. Λίγο πριν του ανατεθεί το ύπατο αξίωµα των ΗΠΑ, χάνεται βαδίζοντας επί των κυµάτων κατάφωτος από ένα ουράνιο µεγαλείο. Μια βιβλική εικόνα που στηρίζει την παράδοξη εισαγωγή του enditorial. Ο Τσανς δεν εξαπατά, δεν δηµαγωγεί, δεν κολακεύει. Έχει κάτι από την αύρα του καλού στρατιώτη Σβέικ, που απολύθηκε απ’ τον στρατό µε τον χαρακτηρισµό «ηλίθιος». Και οι δύο είναι απρόσβλητοι από κάθε επιβουλή, ένα είδος αθάνατων, επειδή έχουν ενστερνιστεί, έχουν οικειοποιηθεί τον κυρίαρχο λόγο της εποχής τους. Το λόγο του αυταρχικού κράτους της Αυστροουγγαρίας ο Σβέικ, τον τηλεοπτικό λόγο ο Τσανς. Κάθε σκέψη να επιτεθείς στον Καλό Στρατιώτη είναι µια απόπειρα να φτύσεις κατάµουτρα τον µεγαλοπρεπή αυτοκράτορα Φραγκίσκο Ιωσήφ. Αν τολµήσεις να απαξιώσεις τον τηλεοπτικό λόγο του Τσανς, παύεις να υπάρχεις. Και τώρα ένα παιχνίδι συναναστροφών στην αίθουσα αναµονής του πολιτικού µαιευτηρίου: Διαλέξτε κάποιον ή κάποιους Τσανς από τις κοµµατικές ενωµοτίες εξουσίας. Υπάρχουν τόσοι! Κατόπιν, ξεχωρίστε τους Ιζνογκούντ από το ίδιο σταφ. Οργανώστε φανταστικές µονοµαχίες για την αρχηγία του κόµµατος ή του κράτους. Έως ότου µπουν γιατροί και νοσοκόµες µε τα µαντάτα.
Γιάννης Καλαϊτζής
Υ.Γ.: Στοιχηµατίζω υπέρ του Τσανς.
|