Κείμενα δημοσιευμένα στο περιοδικό ΓΑΛΕΡΑ

  Μάη µου, δες οι µαϊµούδες
  Enditorial τεύχους #32, Μάιος 2008

   Κι ενώ σκαλίζαµε «στου διαβόλου το κιτάπι» για συνθήµατα του ’68 (κάτι η ακαταστασία τού γραφείου, κάτι η βουλιµική µας χαρτοφαγία) έπεσε το µάτι σ’ ένα κείµενο του κ. Νίκου Δήµου από το οποίο θα µας απασχολήσει µόνο ο τίτλος και το εισαγωγικό σηµείωµα. Και ας µην κατηγορηθούµε, παρακαλώ, για επιδερµική ανάγνωση, αφού γνωρίζουµε καρπούς όπως το νεράντζι, το περγαµόντο ή το κίτρο, που κατόπιν επεξεργασίας τρώµε µόνο τη φλούδα τους.
   Το δηµοσίευµα (που µας βρίσκει σύµφωνους) τιτλοφορείται «Η ήρεµη δύναµη» και η εισαγωγή του έχει ως εξής: «Το σλόγκαν του τίτλου (La force tranquille) από τον Jaques Seguela για τον François Mitterand θα το αποδώσω στον νέο αρχιεπίσκοπο». Αυτά ως εισαγωγή από τον κ. Ν. Δήµου, που τον αφήνουµε να αποδώσει τα του Καίσαρος τω Θεώ για να ιχνηλατήσουµε την «ήρεµη δύναµη» του Mitterand.
   Εκτός από το σύµπαν που γεννήθηκε –όπως λέει ο Αριστοφάνης– «από ανεµογκάστρι», για όλα τα επόµενα υπάρχει ένα προηγούµενο. Οι επιτελείς τού Mitterand, λειτουργώντας ως αιγυπτιολόγοι σπλαχνοσκόποι ή χαρτοµάντες, αποκρυπτογράφησαν σύµβολα παρελθόντων εξουσιών, και το απόσταγµα των παρατηρήσεών τους το υιοθέτησαν ως σύνθηµα.
Μερικά παραδείγµατα:
   Πιθανότατα µετά την άλωση της Πόλης φιλοτεχνήθηκε το γνωστό πορτρέτο του Πορθητή που τον εµφανίζει µεγαλοπρεπή κυρίαρχο της εικόνας, ογκώδη και ασάλευτο, µε βλέµµα γλαρό και ανεπαίσθητο µειδίαµα, να απολαµβάνει απόλυτα ήρεµος την ευωδιά ενός γαρύφαλλου.
   Στην άλλη πλευρά του Αίµου, η Δηµοκρατία της Βενετίας, από όλα τα επίθετα που θα µπορούσε να προσδώσει στον εαυτό της (παντοδύναµη, θεόπεµπτη, κραταιά, µεγάλη ρωµαϊκή, των πέντε θαλασσών και των τριών ηπείρων) προτίµησε το απλό κοσµητικό «γαληνοτάτη».
Ο Χιροχίτο, στο τελευταίο πολεµικό διάγγελµά του, υπόσχεται στον ιαπωνικό λαό ότι το αναµενόµενο 1944 επέρχεται γαλήνιο, ήρεµο και µακάριο «σαν σύννεφο πάνω σε βουνό». Επήλθε το βοµβαρδιστικό «Ινόλα γκέι».
   Εντούτοις, ο χαρακτηρισµός «ήρεµη δύναµη» προβάλλει εναργέστερα, παρότι ποιητικά, στο ινδιάνικο όνοµα του Τζερόνιµο του τελευταίου αρχηγού των Απάτσι. Ονοµαζόταν, θυµίζω, «sitting bull», δηλαδή «καθιστός ταύρος» (Sitting Γιόργκος και όχι Walking). Από δω λοιπόν κατάγεται το σλόγκαν τού Mitterand.
   Τη στάση, το ύφος, το καντράρισµα του σοσιαλιστή Γάλλου υιοθέτησε και ο Αντρέας Παπανδρέου στις προεκλογικές αφίσες τού ΠΑΣΟΚ, αλλά χωρίς το συζητούµενο σύνθηµα. Διαφορές υπήρχαν και στη φωτεινή πηγή. Εσωτερικού χώρου στις γαλλικές αφίσες, ανατέλλοντος ηλίου στις ελληνικές.
Αλλά δεν είναι µόνο ο Mitterand και ο Αντρέας οι κοινοβουλευτικοί ηγέτες που καθιέρωσαν την «δύναµη εν ηρεµία» ως σύνθηµά τους.
   Ακούµε συχνότατα τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, πάσης προελεύσεως, ύστερα από κάθε πολιτική κρίση να δηλώνει απαθής ότι η «θέση τής κυβέρνησης είναι σταθερή», που σηµαίνει «είµαστε ήρεµοι και ισχυροί».
   Και πριν κλείσουµε: απ’ όλα τα σύµβολα των µοναρχιών -παλάτι, στέµµα, σκήπτρο- αυτό που εκφράζει πληρέστερα την εξουσία τους είναι ο θρόνος. Εκεί που ο ηγεµόνας ηρεµεί και άρχει. Και γι’ αυτό ίσως να κάνουµε λάθος. Ίσως οι επιτελείς τού Mitterand δεν ανέτρεξαν στην Ιαπωνία ή στη Βόρεια Αµερική για αναζήτηση του συνθήµατος. Απλώς µετέφρασαν στα σοσιαλιστικά το σλόγκαν όλων των εξουσιών: «καθεστηκυία τάξη».

   Γιάννης  Καλαϊτζής