Υπάρχει ζωή μετά τα αφεντικά;

 Εφημερίδα των Συντακτών, 1-2 Μαρτίου 2014

 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------

   Ο Μ.Κ. ιός των καλών τεχνών

 Τα χωρία της γραφής, τα εμβλήματα και τα φιλέτα έχουν τούτο το κοινό: περιέχουν πολλή ουσία σε ελάχιστο όγκο. Εν τούτοις τις Απόκριες αυτές έρχεται ένα νέο κρασί στην αγορά, για το οποίο χρέη συμβόλου ανέλαβε ένα κοινό χειράμαξο. Εννοούμε το κλασικό καροτσάκι που χρησιμοποιείται ως μεταφορικό μέσο από τους οικοδόμους και ως εποπτικό όργανο για τη διδασκαλία των μοχλών τρίτου τύπου στα μαθήματα φυσικής. Και είμαστε σίγουροι πως εάν ενοχλούσαμε με ερωτήσεις τους αρμόδιους της οινοπαραγωγού εταιρείας, θα είχαν πειστικές διαβεβαιώσεις για τις προαιώνιες σχέσεις τού ως άνω μοχλού με τον Διόνυσο.

Και τούτο συμβαίνει επειδή η απλούστευση έως την πλήρη αφαίρεση στις μορφές των σημάτων παρέχει την ευχέρεια να φορτίζονται (τα σήματα) με το νόημα της επιλογής μας. Εξόφθαλμο και επίκαιρο παράδειγμα, η ιερή ελιά που συμβολίζει τη σοφή Αθηνά αλλά και την υπέρλαμπρη σοφία των κ.κ. Βενιζέλου και Λοβέρδου.

Ο Γιώργος Σταματόπουλος υπό τον τίλο «Αγχιβασίην» (12/10/13) έγραφε στην εφημερίδα μας: «Ενας εξ αυτών (των χρυσαυγιτών εν προκειμένω) έχει εγχαράξει στο χέρι του τον αγκυλωτό σταυρό και από κάτω ακριβώς το περίφημο απόσπασμα του Ηράκλειτου, ένα απαρέμφατο δηλαδή που διαλαλεί την ανάγκη να πλησιάσουν οι άνθρωποι ο ένας τον άλλον: αγχιβασίην! Δηλαδή από την πόλη έρχομαι και στην κορφή κάν” έλα. Το σύμβολο του μίσους δίπλα δίπλα με την κραυγή για συνύπαρξη».

Βασισμένοι εξάλλου στο κατ” εικασίαν περιεχόμενο των εμβλημάτων, οι Οθωμανοί πίεζαν τη Σοβιετική Αρμενία να αποσύρει το εικονιζόμενο Αραράτ από τη σημαία της επειδή το βιβλικό όρος κατά το ήμισυ ανήκει στην Τουρκία. Και έλαβαν την απάντηση: «Το φεγγάρι ανήκει σε όλο τον κόσμο αλλά εσείς το κάνατε σημαία του κράτους σας».

Και ένας αυτόκλητος αποκρυπτογράφος τής (βαυαρικής προέλευσης) γαλανόλευκης αποκάλυψε πως οι 9 λωρίδες του εθνικού μας συμβόλου συλλαβίζουν τη φράση: «Ε-λευ-θε-ρί-α-ή-θά-να-τος». Προς άρση των παρεξηγήσεων οι ρομαντικοί της λογικής καταθέτουν αφειδώς ορισμούς και κανόνες των συμβόλων που αιωνίως επιτείνουν τη σύγχυση. Και τούτο επειδή η αναγνωρισιμότητα, προστατευόμενη αξία των σημάτων, μεταμορφώνεται σε μεταδοτικό ιό των καλών τεχνών, μέσω του στιλ. Οταν ο κηπουρός έδωσε στον θάμνο το απόλυτο σφαιρικό σχήμα, ο κ. Κόινερ ρώτησε: «Ωραία!… αλλά πού είναι ο θάμνος;».

Αγαπητοί αναγνώστες, μετά το ’60 εμφανίζεται η Arte Povera, εικαστική τάση που απέσπασε την προσοχή των φιλότεχνων με τα πρωτόγονα υλικά της (πέτρες, χώμα ή ακατέργαστα ξύλα) και τις απέριττες συνθέσεις που παρουσιάζει. Αλλά όπως μετά το «ουδέν οίδα» του Σωκράτη «έπεσε τόσο χειροκρότημα που δεν καταλάβαμε καλά καλά τι ήθελε να πει», η Arte Povera εγκαταστάθηκε στη θέα με το αμετάκλητον του Δεσπότη. Στο Διαδίκτυο σήμερα οι κατασκευές του κ. Γιάννη Κουνέλλη συνοδεύονται από διαφημιστικά βαρέων χωματουργικών οχημάτων που ανέβασαν γκαφατζήδες ή φαρσέρ.

Και τις ημέρες αυτές στην γκαλερί Ιλεάνα Τούντα εκτίθεται ένας τοίχος από τσιμεντόλιθους, που στηρίζεται σε δύο σειρές βιενέζικες καρέκλες. «Τα τείχη προστατεύουν αλλά και συγχρόνως απομονώνουν, περιορίζουν, φυλακίζουν. Επομένως είναι ένα δίλημμα το χτίσιμο ή το γκρέμισμά τους» λέει ο δημιουργός του τοίχου 40 χρόνια μετά το «Wall» των Πινκ Φλόιντ.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο μέγας Λουκάς Σαμαράς, για να διασφαλίσει την αναγνωρισιμότητα, στα έργα του, απεικονίζει φωτογραφικά αυτόν τον ίδιο.

Και όλες οι ως άνω εικαστικές προτάσεις συνοδεύονται από τα «εδώ κύριοι βλέπετε των εξηγητών» όπως έγραφε ο Σεφέρης.

Εχουμε την εντύπωση, τη βεβαιότητα, πως το χωματουργικό καροτσάκι -σήμα του κρασιού στην εισαγωγή μας- αλλά και ο γραφίστας που το φιλοτέχνησε έχουν εξασφαλισμένη την επιτυχία.